Ondernemende vrouwen in de schijnwerper!

Gelukkig komt er op de werkvloer steeds meer aandacht voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen. In dat verband biedt het ondernemerschap vrouwen een unieke kans om de ongelijkheid te verminderen. Hoewel er nog veel marge voor vooruitgang is, zien we ook steeds meer initiatieven ontstaan om het aantal onderneemsters te vergroten.

Onevenwichtige situatie

Voor alle duidelijkheid: vrouwen zijn nog steeds zwaar ondervertegenwoordigd in de bedrijfswereld. Net zoals de arbeidsmarkt nog steeds wordt geplaagd door een loonkloof en het glazen plafond, terwijl vrouwen hun loopbaan op een laag pitje zetten om gezin en werk te combineren, is de gelijkheid tussen vrouwen en mannen ver te zoeken bij de oprichting van ondernemingen. Want vrouwen mogen dan wel de helft van de actieve bevolking vertegenwoordigen, slechts 1 op 3 zelfstandigen en 1 op 5 werkgevers is een vrouw. En bij de start-ups? Daar is het beeld nog somberder: slechts 13,7%. En het beeld is in heel Europa hetzelfde! Bovendien blijken vrouwen ook nog eens vaak voor minder innoverende en lucratieve sectoren te kiezen …

Obstakels wegnemen

De meeste rapporten komen tot de conclusie dat er drie soorten hinderpalen zijn voor vrouwen die willen ondernemen. Om te beginnen de angst om financiële risico’s te nemen of gewoon om te mislukken (volgens sommige enquêtes geeft bijna de helft van de vrouwen deze factoren als voornaamste redenen aan). Vervolgens zouden vrouwen minder dan mannen steunen op hun professioneel netwerk. En last but not least weegt het klassieke “evenwicht tussen gezin en werk” nog te vaak op vrouwelijke schouders. Maar er zouden ook nog andere factoren spelen: een gebrek aan rolmodellen, moeilijkere toegang tot financiering (wat vaak te maken heeft met het beroepsstatuut) of een gebrek aan specifieke opleiding.

Putten uit een onbenut potentieel

Adviesbureau McKinsey heeft aangetoond dat er op de arbeidsmarkt een positieve correlatie bestaat tussen het economisch succes van een bedrijf en de mate waarin vrouwen vertegenwoordigd zijn in het management. Bevorderen vrouwen dus de groei en concurrentiekracht? Dat blijkt in elk geval ook uit het actieplan “Ondernemerschap 2020” van de Europese Commissie, dat onderneemsters omschrijft als een belangrijk onbenut potentieel. De Commissie spoort alle lidstaten dan ook aan om vrouwvriendelijke ondernemerschapsstrategieën te ontwikkelen, onder andere om het percentage bedrijfsleidsters te vergroten, meer gegevens over genderkwesties in te winnen en het gemakkelijker te maken om gezin en beroep met elkaar te verzoenen.

Bloeiend ecosysteem van en voor onderneemsters

De talrijke acties om meer vrouwen onderneemster te laten worden lijken resultaat te hebben. Bijvoorbeeld in Brussel is het aantal vrouwelijke zelfstandigen over 5 jaar met 16% toegenomen. Ook in de rest van het land is de evolutie positief … Veel actoren zetten zich nu succesvol in om vrouwen te helpen de stap naar het ondernemerschap te zetten, onder andere door hun begeleiding te verbeteren, met “mentors” te werken, evenementen te organiseren en zeer actieve netwerken te creëren.

Een greep uit de talrijke initiatieven:

• Markant, een organisatie die met haar uitgebreid en dynamisch professioneel netwerk Artemis (meer dan 25.000 vrouwen) Vlaamse en Brusselse onderneemsters ondersteunt in alle facetten van hun beroepsleven.
• JUMP zet zich in om de gelijkheid tussen mannen en vrouwen te bevorderen, onder andere op de arbeidsmarkt.
• Het netwerk Women Business Angels Club (WBAC) stelt zich tot doel om initiatiefnemers van innoverende projecten (zowel mannen als vrouwen) in contact te brengen met investeerders. Op die manier krijgen ook vrouwelijke ondernemers en investeerders meer zichtbaarheid.
• Women in business : het gewestelijke platform voor onderneemsters in Brussel.
• WoWo Community: het eerste professioneel netwerk van onderneemsters in Franstalig België, met een programma van evenementen, opleidingen en coaching.
• Diane: het onderneemstersnetwerk van de Union des Classes moyennes (UCM), dat zelfstandige vrouwen begeleidt op hun ondernemingstraject, zowel bij de oprichting als de verdere groei van hun onderneming.
• Mompreneurs: een sociale en beroepsorganisatie van moeders die als zelfstandige actief zijn of een onderneming willen oprichten.
• Crédal: begeleidt vrouwen die als zelfstandige aan de slag willen gaan met talrijke programma’s en coachingsessies.
• Le réseau f.a.r is een community die door middel van allerlei evenementen onderneemsters helpt om “samen op weg te gaan”.
• Girleek groepeert vrouwen die geboeid zijn door nieuwe technologieën en innovatie en organiseert evenementen en themaworkshops.

Enkele cijfers uit de Barometer voor het vrouwelijk ondernemerschap in Brussel (2017):

• Het aantal onderneemsters is op 5 jaar met 16% gestegen, maar zij vertegenwoordigen nog slechts 28,3% van de zelfstandigen in Brussel, 34,8% in Vlaanderen en 35,1% in Wallonië.
• Drie vierde (76%) van de Brusselse onderneemsters is voltijds aan het werk.
• Meer dan de helft (58%) van de startende onderneemsters in de hoofdstad is jonger dan 35 jaar.
• Meer dan de helft (57%) heeft een diploma hoger onderwijs op zak.
• Het inkomen van de Brusselse onderneemsters bedroeg gemiddeld € 20.367, of 28% minder dan hun mannelijke collega’s.
• In het Brusselse Gewest zijn er 5 keer meer zelfstandige vrouwen van buitenlandse afkomst dan in de andere gewesten.
• Meer dan de helft oefent een vrij of intellectueel beroep uit, op afstand gevolgd door een beroep in de handel (25,6%) en in de dienstensector (8,4%)

“De meest voorkomende manier waarop mensen de macht die ze hebben afgeven, is als ze denken dat ze er geen hebben” - Alice Walker