De circulaire economie is veel meer dan een abstract begrip!

Hoewel de circulaire economie volgens sommigen “gewoon” neerkomt op recycleren of een complexe theorie voor experts, is het vooral een vruchtbare voedingsbodem voor ondernemers en KMO’s!

Bewustwording

Waarom duikt de term “circulaire economie” de laatste jaren voortdurend overal op? Omdat dit economische systeem voor goederenproductie en -uitwisseling een antwoord probeert te geven op een reeks cruciale maatschappelijke en milieu-uitdagingen. Hoe? Door in elke fase van de levenscyclus van producten de grondstoffen efficiënter te gebruiken en tegelijk de impact op het milieu te beperken. Zonder afbreuk te doen aan het welzijn van alle betrokkenen. Dit is een ambitieuze doelstelling, die veel verder gaat dan “recycleren”. Terwijl de meeste huidige productiemethodes een lineair traject volgen (van het “verwerven” van grondstoffen tot het levenseinde van het eindproduct), wil de circulaire economie de cirkel rond maken. In zo’n ideaal “gesloten” systeem gaat niets verloren en wordt alles hergebruikt. Klinkt mooi, maar wat heb jij eraan als ondernemer?

Waarde anders bekeken!

Dit “nieuwe” model is een reactie op de noodzaak om onze industriële samenleving op een radicaal andere manier te organiseren. In die zin is het een structurele systeemvisie die de medewerking van alle economische actoren vereist. Ook van jou, dus! Natuurlijk betekent de zin “zonder afbreuk te doen aan het welzijn van alle betrokkenen” ook dat jouw bedrijf er voordeel bij moet hebben. Dat maakt de circulaire economie juist zo interessant: ze creëert waarde in het hele economische proces. Ook waar je dat spontaan niet zou vermoeden. Wist je bijvoorbeeld dat er in Brussel champignons worden gekweekt op … afval van Brusselse brouwerijen? En dat je met koffiedik en champignons lampenkappen kan maken? Denk op een ander domein ook aan de ontelbare initiatieven om “beter” te consumeren: deelplatformen, gereedschapsbibliotheken, hergebruik van tweedehandskleding, producten “duurzamer” ontwerpen enz.

Een onuitputtelijke bron van innovatie

Er zijn genoeg voorbeelden die aantonen dat de circulaire economie als een formidabele voedingsbodem voor innovatie en creativiteit functioneert, onder andere door nieuwe business models onder de aandacht te brengen. Denk daarbij aan ecodesign, de economie van de functionaliteit of de 3 R-theorie: reduce, reuse, recycle. Wat jij daarbij te winnen hebt? Dat hangt van je situatie af. Als je op zoek bent naar nieuwe ideeën hoef je maar in een “oceaan” van mogelijkheden te duiken om je bedrijf te lanceren. Als je KMO al bestaat, is dit de kans om je economische aanpak door te lichten. Het komt eropaan je kosten te rationaliseren en nieuwe inkomstenbronnen aan te boren, in andere fasen van je productieproces, of om aanverwante markten te betreden. Stel, je hebt al een schoenenwinkel. Misschien kan een hersteldienst voor oude schoenen je nieuwe klanten opleveren, uit een ander segment? Of baat je een bio-soepjesbar uit? Wat doe je met het groenteafval en onverkochte restjes? Misschien kan je die “opwaarderen”? Zo verminder je het afval en creëer je tegelijk een nieuwe inkomstenbron.

Welkom in de kring

Zoveel is duidelijk: de circulaire of kringloopeconomie stimuleert innovatie. Ze biedt volop kansen, maar natuurlijk zijn aan dit avontuur ook risico’s verbonden, zowel bij een nieuw project als bij de circulaire transitie van je huidige economische model. Ook kunnen tijdsgebrek, onvoldoende financiële middelen en een tekort aan (de juiste) mensen je hinderen. Bedenk anderzijds wel, dat dit geen modeverschijnsel is, maar een fundamentele evolutie die steunt op verantwoordelijkheid voor milieu en maatschappij. Weeg rustig je kansen af en waag dan de sprong naar de kring … Talrijke initiatieven, onder andere van de Gewesten en de EU (financiële steun, projectoproepen, specifieke begeleiding enz.), helpen je om de stap te zetten.

Niets gaat verloren, niets wordt gecreëerd, alles wordt getransformeerd.

Antoine-Laurent De Lavoisier