Zorg voor een goede pensioen-lasagne

Wil je na je actieve loopbaan met een gerust hart op pensioen, zorg dan voor een stevige financiële matras. Je kan ze als een lasagne in vier lagen opbouwen.

De eerste laag: het wettelijk pensioen

De basis blijft nog altijd het wettelijk pensioen, dat je van de overheid krijgt. Hoeveel het is, hangt af van het statuut dat je had tijdens je loopbaan (ambtenaar, werknemer of zelfstandige), het aantal jaren dat je werkte of daarmee werd gelijkgesteld en het loon dat je verdiende.

Vastbenoemde ambtenaren ontvangen niet echt een pensioen, maar een uitgesteld loon. De basis is hun gemiddelde wedde van de laatste tien jaar (of van hun hele loopbaan als die korter is dan tien jaar). Ben je geboren vóór 1 januari 1962? Dan wordt dat het gemiddelde van de laatste vijf jaar. Hun jaarlijkse brutopensioen is dan dat bedrag vermenigvuldigd met het aantal gewerkte jaren en gedeeld door 60.

Voor loontrekkenden en contractuele ambtenaren wordt elk jaarloon uit je carrière gedeeld door 45 (= de normale loopbaanduur als werknemer) en en daarna vermenigvuldigd met 60% voor het pensioen van een alleenstaande of 75% voor een gezinspensioen.  Vervolgens worden alle bedragen opgeteld om je bruto jaarpensioen te kennen. Het loon van vroeger wordt wel geherwaardeerd om het te vertalen naar de huidige levensduurte.

Voor zelfstandigen gebeurt dezelfde berekening, maar wordt een aanpassingscoëfficiënt toegepast omdat ze minder sociale bijdragen betalen. Voor inkomsten voor 1984 wordt bovendien met een forfaitair bedrag aan inkomsten gerekend.

Bij een gemengde loopbaan krijg je pensioen uit verschillende laden.

Tweede laag: aanvullend pensioen via je werkgever

De tweede laag is die van de aanvullende pensioenen, die je werkgever voor jou opbouwt. Dat gebeurt via bijdragen aan een groepsverzekering of een pensioenfonds.

Zelfstandigen zijn hun eigen werkgever. Zij moeten zelf voor een aanvullend pensioen zorgen. Zelfstandigen zonder vennootschap doen dat via stortingen voor een Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen (VAPZ) of een Pensioenovereenkomst voor Zelfstandigen (POZ). Zelfstandigen met een vennootschap via een VAPZ en een Individuele Pensioentoezegging (IPT). In dit laatste geval stort het bedrijf een bedrag voor zijn zaakvoerder.

In totaal genieten zowat 3,9 miljoen mensen in ons land van een dergelijke opbouw van een extra pensioenkapitaal.

Derde laag: zelf opgebouwd aanvullend pensioen

Verder kan je zelf via eigen sparen ook zorgen voor een appeltje voor de dorst tegen je pensioenleeftijd, onder meer door gebruik te maken van formules zoals pensioensparen en langetermijnsparen.

Net als voor het aanvullend pensioen via de werkgever wordt dit eigen sparen fiscaal aangemoedigd. Wie aan pensioensparen doet via een pensioenspaarfonds of een pensioenspaarverzekering geniet een belastingvermindering op de gestorte bedragen. Stortingen tot 990 euro leveren een belastingbesparing op van 30%, bij stortingen tussen 990 euro en 1.270 euro is dat 25%. Wie 990 euro stort moet dus 90 x 30% of 297 euro minder belastingen betalen.  Wie 1.270 euro stort, geniet een fiscaal voordeel van 1.270 x 25% of 317,50 euro. Ook het langetermijnsparen, waarvoor in 2020 na een bevriezing van de maxima door een regeringsbeslissing tot 2.350 euro kan worden gestort, levert een belastingvermindering op van 30%. Benut je dat ten volle, dan betaal je 705 euro minder aan belastingen. Kijk wel eerst of je maximale korf van 2.350 euro nog niet gevuld is met andere uitgaven die recht geven op de belastingvermindering.

Vierde laag: het persoonlijk sparen

Uiteraard kan je ook zelf nog aanvullend sparen voor je oude dag zonder dat je daar een fiscaal voordeel voor krijgt. Dat kan via het klassieke sparen en beleggen, maar ook een eigen woning kan als een vorm van voorzorgsparen worden gezien.