Is een stichting nuttig voor uw successieplanning?

Heeft u een zoon of een dochter met een zorgbehoefte en wil u dat die ook na uw overlijden nog de beste zorgen krijgt? Of wil u met uw geld na uw heengaan een goed doel zoals een wetenschappelijk onderzoek blijven steunen? Of misschien wil u gewoon vermijden dat uw kinderen binnen de kortste keren uw nalatenschap gaan verbrassen. In al deze gevallen kan de inbreng van (een deel van) uw vermogen in een stichting een oplossing bieden.

Publieke en private stichtingen

Er zijn publieke stichtingen waarmee goede doelen worden gesteund. Denk maar aan de Koning Boudewijnstichting. Maar er zijn ook private stichtingen, die door particulieren of bedrijven worden opgericht om een bepaald doel te dienen. Dat kan heel ruim zijn. Het kan gaan van het bekostigen van de studies van uw kleinkinderen tot het in stand houden van een verzameling. De stichting kan dus zowel van bepaalde als van onbepaalde duur zijn.

Een stichting moet worden opgericht bij de notaris. Hij moet erover waken dat alle wettelijke vereisten worden nageleefd en zal ook helpen om het doel ervan nauwkeurig te omschrijven.

Geen aandeelhouders, wel een bestuur

Aandeelhouders zijn er niet. Niemand kan zich dus het vermogen van de stichting toe-eigenen. De stichting mag ook geen materieel voordeel laten toekomen aan de stichter, de bestuurders of derden, tenzij aan de personen die vermeld zijn in het statutair doel.

Wel heeft de stichting een bestuur van minstens drie mensen, die volgens de statuten worden aangeduid om het opzet ervan uit te voeren. De keuze van de bestuurders is dus zeer belangrijk bij het opzetten van de juridische structuur.

Oprichting bij leven of bij testament

De private stichting kan zowel bij leven worden opgericht, als via een testament. In dit laatste geval moet het testament wel bij een notaris zijn opgemaakt. Een eigenhandig testament is niet voldoende.

Een minimum aan kapitaal voor de oprichting van een stichting is er niet. Bij de start moet er alleen voldoende vermogen zijn om de eerste werkingskosten te betalen. Later kan eventueel nog vermogen worden bijgepompt.

Wie bij leven al een deel van zijn vermogen aan een stichting schenkt, betaalt hierop in Wallonië en Brussel 7% schenkbelasting. In Vlaanderen is er een verlaagd tarief van 5,5%.

Gebeurt de oprichting van de stichting als uitvoering van een notarieel testament, dan bedraagt de erfbelasting op het overgedragen vermogen 7% in Wallonië en 8,50% in Vlaanderen. In Brussel loopt de rekening op tot 25%.

Jaarlijkse taks

Op de uitbetalingen van de stichting aan de begunstigden voor bijvoorbeeld hun verzorging of voor de financiering van hun studies moeten dan weer geen schenkbelastingen worden betaald. Strikt genomen gaat het niet om giften, maar om de uitvoering van een statutair doel.

Wel moet op het netto-actief – de waarde van de bezittingen –een jaarlijkse taks van 0,17 procent worden betaald. Er geldt een vrijstelling voor stichtingen waarvan het vermogen de 25.000 euro niet overschrijdt.

Nog dit: de stichter heeft de mogelijkheid om de ingebrachte goederen terug te nemen. Dit kan bijvoorbeeld handig zijn mocht de stichting zijn opgezet om iemand met zorgbehoeften te ondersteunen en de betrokkene voor de oprichter van de stichting zou overlijden.